© Viagulia VoG | Alle Rechte vorbehalten
Het Geuldal, Epen, lente 1807. Het kwik klimt in de thermometer. Het is het seizoen waarin de schapen worden geschoren. Onmiddellijk na het scheren wordt de wol ontvet, ontrafeld en in draden op bobijnen gesponnen. Daarna volgt het weven… De wevers maken lakens en stoffen die ze naar de Volmolen in Epen brengen, die enkele jaren eerder werd gebouwd.
Het vollen of persen is een belangrijke stap in het productieproces van laken. De bedoeling is het geweven stuk stof plat te drukken. Het opheffen van de stampers gebeurt via cylinders die voorzien zijn van kammen. De stampers zijn aan het uiteinde van een hefboom bevestigd. Ze worden opgeheven door de kammen en vallen daarna terug naar beneden. Het is de Geul die de hele beweging in gang zet.
Het vollen gebeurt in grote eiken kuipen, waarin water met klei wordt gemengd, de zogenaamde volaarde. Vaak wordt er ook vet, lijnzaadolie of urine aan toegevoegd.
Het fysisch-chemisch proces heeft als doel de vezels zo dicht mogelijk opeen te persen. De wrijving en de warmte die bij het vollen vrijkomt, bezorgt het laken een viltachtig aanvoelen en maakt het ruwer en sterker.
Het laken en de wollen stoffen worden vervolgens ontdaan van haartjes en andere fouten. Ze worden daarna gekleurd en verkocht.
Na twee opeenvolgende branden werd de Volmolen in 1870 omgebouwd tot graanmolen. Zijn rad zou nog een eeuw blijven draaien, tot de molen in 1973 opnieuw afbrandde… Betekende dat het einde van de molen? Nee, want in 1977 werd de molen gerestaureerd. Natuurmonumenten staat in voor het beheer van de molen en het natuurterrein.
De Volmolen geniet vandaag van een welverdiende rust. Hoewel… het water van de Geul laat zijn rad nog altijd draaien!
Identiteitskaart
Gemeente:
Gulpen-Wittem
Hoogte:
115 meter boven N.A.P.
Naam:
Volmolen
Plaats:
Epen
Kenmerk:
watermolen uit het begin van de negentiende eeuw
Situering in het Geulbekken:
gelegen aan de Geul - op 22.730 meter van de bron en op 30.060 meter van de Maas
Te bezoeken:
de molen, elke zaterdag van 10 tot 16 uur
Te bezichtigen
Rue de la Source 22
4850 Plombières / Belgien
Tel.: +32 (0)87 78 32 41
Fax: +32 (0)87 78 32 43